به طور حتم برای شما هم پیش آمده که تصمیم به انجام کاری بگیرید، اما آن را به روزهای بعد موکول کنید. به عنوان مثال: از فردا رژیم می‌گیرم، از ترم بعد درس‌هایم را می‌خوانم، از شنبه تغییر می‌کنم و… . در کتاب از شنبه (محمد پیام بهرام پور) درباره اهمال کاری توضیح داده و راه‌های مقابله با آن را به مخاطبان خود ارائه می‌دهد. او معتقد است همه افراد در هر جایگاه اجتماعی که قرار دارند به نوعی دچار اهمال کاری هستند، اما می‌توانند با انجام اقدام‌های کوچکی خود را از این اهمال کاری‌ها برهانند.
اهمال‌کاری و انواع آن
اهمال‌کاری یعنی انجام ندادن کارهای ضروری و انجام کارهای غیر‌ضروری به جای آنها؛ که در طولانی مدت موجب اضطراب، دلسردی یا کاهش اعتماد به نفس می‌شود. اهمال‌کاری می‌تواند دلایل و ریشه‌های مختلفی داشته‌باشد که با توجه به آنها به چند نوع تقسیم می‌شود. اهمال‌کاری گرایشی، اهمال‌کاری شناختی، اهمال‌کاری جسمی و اهمال‌کاری آنلاین از انواع اهمال‌کاری هستند.
اهمال‌کاری گرایشی و راهکارهای مقابله با آن
گرایش‌های درونی همچون ترس و اضطراب که باعث می‌شود، مواقعی از انجام کارها اجتناب کنید. مثلا مواقعی که ترس از موفقیت یا شکست دارید. ترس از موفقیت یعنی شما کارها را رها می‌کنید؛ تا از توجه و توقع بالای دیگران رهایی یابید. این نوع اهمال‌کاری رایج‌ترین نوع اهمال‌کاری است. نمونه های خیلی پیچیده‌ای برای فهمیدن این نوع اهمال کاری لازم نیست. همین که شما غذا داشته باشید، اما چون حال گرم کردنش را ندارید با چیپس و پفکی که دم دستتان است خودتان را سیر می کنید، یعنی اهمال کار گرایشی هستید. دسته اول که اهمال کاری «فرار از زحمت» و یا به صورت ساده‌تر «تنبلی» هم نامیده می‌شود اینطور تعریف می‌شود که خیلی از ما به این دلیل اهمال کاریم که می‌خواهیم از یک زحمت شانه خالی کنیم.
راهکارهای مقابله با اهمال‌کاری گرایشی
1-برای انجام به موقع کارهایتان برای خود جایزه تعیین کنید: زمانی‌که کاری را در زمان مقرر انجام دادید با چیزی که دوست دارید به خودتان جایزه بدهید، این جایزه می‌تواند هر چیزی باشد که آن را دوست دارید و از آن لذت می‌برید.
2-مقدمات لازم کارها را از قبل آماده کنید: مقدمات لازم برای انجام کاری که در آن اهمال‌کاری می‌کنید را فراهم کنید؛ برای مثال اگر می‌خواهید صبح به پیاده‌روی بروید از شب قبل لباس‌ها و وسایل مورد نیاز را آماده کرده و آنها را در دسترس قرار دهید.
3-کار را شروع کنید، فقط یک گام بردارید: حتی اگر فکر می‌کنید برای انجام کار آماده نیستید؛ تلاش کنید با برداشتن یک گام کار را شروع کنید، مطمئن باشید با شروع کار نتایج بهتری خواهید گرفت.
اهمال‌کاری شناختی و راهکارهای مقابله با آن
عدم شناخت مسئله، عدم شناخت توانایی‌های خود، فرار از مسئولیت و ناتوانی در تصمیم گیری صحیح، منجر به اهمال‌کاری شناختی می‌شود؛ مانند زمانی که در آستانه انتخاب رشته تحصیلی هستید؛ چون توانایی‌های خود را نمی‌شناسید، بنابراین در انتخاب رشته تحصیلی مردد هستید. یا زمانی که به دلیل پیچیدگی مسئله در شناخت مسئله دچار مشکل شده‌اید، بنابراین از انجام کار فرار کرده و آن را به تعویق می‌اندازید. زحمت گریزی از انواع اهمال کاری شناختی است. این دسته از افراد می‌خواهند همه چیز بر وفق مرادشان باشد تا کاری را شروع کنند. آنها حاضر نیستند به خود زحمت زیادی دهند و شرایط را خودشان مهیا کنند. مثلاً می‌خواهند سایتی راه‌اندازی کنند، اما حاضر نیستند کمی برای یادگیری آن زحمت بکشند و وقت بگذارند.
راهکارهای مقابله با اهمال‌کاری شناختی
1-از تصمیم‌گیری نترسید: اقدامات لازم برای گرفتن یک تصمیم درست مانند مشورت با افراد آگاه و دقت در انتخاب را لحاظ کرده و از تصمیم‌گیری نترسید.
2-هدف خود را مشخص کنید: قبل از انجام هر کاری اهداف خود از انجام کارها را مشخص کنید، همچنین مشخص کنید که می‌خواهید با انجام آن کارها به کجا برسید.
3-ساعات روزانه خود را تقسیم کنید: ساعات روزانه خود را به چند قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را به یک سری از فعالیت‌های خود شامل: کار و فعالیت جدی، استراحت و انجام کارهای مورد علاقه اختصاص دهید.
4-عوامل حواس پرتی را حذف کنید: هنگام انجام کار، تمام عواملی که باعث حواس‌پرتی شما هستند را حذف کنید. معمولا رسانه‌ها عامل اصلی حواس‌پرتی هستند، بنابراین تلویزیون را خاموش کنید، تلفن همراه خود را روی حالت بی‌صدا قرار دهید و اگر صدای محیط زیاد است؛ برای افزایش تمرکز از هدفون استفاده کنید.
اهمال‌کاری آنلاین و راهکارهای مقابله با آن
اجتناب از انجام کار با وقت گذراندن در فضای مجازی و وسایل الکترونیکی مانند جستجو در شبکه‌های اجتماعی، صحبت با تلفن و… اهمال‌کاری آنلاین است، در این اهمال‌کاری افراد در شبکه‌های مجازی و وبسایت‌ها بدون دلیل و بی‌هدف وقت خود را هدر داده، بدون اینکه بدانند و مطلع باشند. در زمان استراحت، محل کار و در کنار خانواده هم این اهمال‌کاری دیده می‌شود. متأسفانه آمارها نشان می‌دهد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان روزبه‌روز در حال گسترش است. همچنین این آمار درحال رشد نشان می‌دهد که افراد عمدتاً برای سرگرمی و گذراندن وقت از این ابزارها استفاده می‌کنند. قطعاً سرگرمی سالم برای افراد منع نشده است اما افراط در استفاده از سرگرمی‌هایی نظیر فضای مجازی واژه‌ی سرگرمی مخرب را جایگزین سرگرمی سالم می‌کند.
راهکارهای مقابله با اهمال‌کاری آنلاین
1- شماره تلفن خود را به هرکسی ندهید: هیچ لزومی ندارد که همه افراد شماره تلفن ما را داشته باشند بنابراین از ارائه شماره مستقیم خود به همه افراد خودداری کنید.
2- زمان دسترسی و پاسخگویی خود را محدود کنید: به جز مواردی خاص قرار نیست در هر زمانی برای هر فردی در دسترس باشید؛ پس در زمان‌های استراحت، بودن با خانواده و… دسترسی و پاسخگویی خود را محدود کنید.
3- تا حد امکان از شبکه‌های اجتماعی دوری کنید: تا حد ممکن از عضویت در شبکه‌های اجتماعی مختلف خودداری کنید؛ اگر ناگزیر از عضویت هستید دسترسی خود را محدود کنید، به این صورت که با شماره دیگری وارد شوید و به نوعی سختی ایجاد کنید تا بتوانید بر این اهمال‌کاری غلبه کنید.
اهمال‌کاری جسمی و راهکارهای مقابله با آن
در این اهمال‌کاری شما به دلیل بیماری یا مشکلات جسمی از انجام دادن کارهایتان سرباز می‌زنید. برای مثال با یک سرماخوردگی ساده به رختخواب رفته و دلیل انجام نشدن و تعویق کارها را بیماری عنوان می‌کنید یا به دلیل خستگی کارهای روزمره و اندکی فعالیت از انجام کارهایتان فرار می‌کنید. یک کار خوب استراحت‌های مقطعی و پیوسته در حین کار است. اگر کارتان دائماً با کامپیوتر است، پیشنهاد می‌شود نرم افزار IPRO را نصب کنید. این نرم افزار از خستگی چشم جلوگیری می‌کند و شما را وادار به پلک زدن و قدم زدن می‌کند. اهمال کاری جسمی می‌تواند ناشی از استرس، خستگی و یا بیماری باشد. خستگی تا حدی قابل قبول است اما خستگی مفرط و دائمی می‌تواند از ادامه کار منصرفتان کند و باعث اهمال شود
راهکارهای مقابله با اهمال‌کاری جسمی
1- به نتیجه اهمال‌کاری خود فکر کنید: به این بیندیشید که، در صورت اهمال‌کاری چه نتیجه‌ای خواهید دید؟ آیا در پایان کار از آن نتیجه راضی خواهید بود؟ بنابراین کاری را انجام دهید که در آینده شما را دچار حسرت نکند.
2- از قانون 5 دقیقه استفاده کنید: استفاده از قانون 5 دقیقه می‌تواند بسیار کمک کننده و تاثیرگذار باشد.
قانون 5 دقیقه: شما اگر حس و حال انجام کاری را ندارید، یا مشکل جسمانی مانند خستگی و بیماری دارید؛ فقط تصمیم بگیرید کار خود را به مدت 5 دقیقه انجام دهید و بعد از 5 دقیقه اگر دوست نداشتید می‌توانید انجام کار را متوقف کنید.
سخن آخر
به خاطر داشته باشید اهمال‌کاری می‌تواند هر زمانی به سراغ ما بیاید، بنابراین اگر در حال حاضر اهمال‌کار نیستید دلیل بر این نیست که در آینده هم اهمال‌کار نباشید. به این نکته توجه کنید که مقابله با اهمال‌کاری یک شبه و ناگهانی اتفاق نمی‌افتد، بلکه به اقدام‌های آهسته و پیوسته نیاز دارد. اولین قدم برای ترک یک عادت منفی، آن است که مبتلا بودن به آن عادت را بپذیرید و پس از پذیرش، به دنبال راهی برای خلاص شدن از آن باشید. پس اکنون که شیوه‌های رایج توجیه اهمال‌کاری را آموختید، زمان آن است که همه این‌راه‌های فرار را بر روی خود ببندید. به دنبال موقعیتهای مشابه درگذشته‌تان بگردید و ببینید از کدام روش برای توجیه خود و دیگران استفاده کرده‌اید. بپذیرید که اهمال‌کارید و این اهمال‌کار بودن، به بازده شما در روند زندگیتان آسیب زده و خواهدزد. گام پذیرش را کامل کنید و با ما به مرحله کشف چرایی و راه رهایی از اهمال‌کاری قدم بگذارید.
