حسین قاسمی فارغ التحصیل رشته مهندسی فناوری اطلاعات و مدیر عامل سابق شرکت رهیابان دانش است. 2 سال در زمینه مدیریت فروش فعالیت داشته و در کنار فعالیت در حوزه آی تی و استارتاپ ویلرنو شغل پدری در زمینه ساخت و ساز ساختمان را هم همچنان ادامه می‌دهد. او در این مصاحبه از نحوه شکل‌گیری ویلرنو و چالش‌هایی که در مسیر این مجموعه وجود داشته می‌گوید.
درباره ویلرنو
ایده اولیه ویلرنو چطور شکل گرفت؟
یکی از دوستان بنده متخصص زبان بودند و همیشه طی گپ‌وگفت‌های ما بحث شیوه‌ی غلط آموزش زبان انگلیسی و بازدهی پایین آن مطرح بود. ایده‌ی اولیه‌ی ویلرنو از اینجا جرقه خورد. بررسی‌های زیادی انجام دادیم و به این نتیجه رسیدیم که استفاده از فیلم می‌تواند تاثیر بسیاری بر حل این مشکل داشته باشد.
آموزش جذاب و آسان با ویلرنو
ایده‌ی خود را چطور اجرایی کردید؟
ما سال 98 با هدف تحول در آموزش، اولین قدم‌ها را برای شروع ویلرنو برداشتیم. کار را با آموزش زبان‌های بین‌المللی، با تمرکز بیشتر روی زبان انگلیسی شروع کردیم. برای ایجاد تحول و جذابیت با دو گزینه فیلم و گیمیفیکیشن (Gamification) روبرو بودیم. در ابتدا با فیلم شروع کردیم و قرار شد تا گیمیفیکشن را نیز در ادامه به بحث آموزش وارد کنیم.
این ادعا را مطرح کردیم که می‌توان هر چیزی را با فیلم‌های آموزشی جذاب‌تر و آسان‌تر آموزش داد. به این صورت که مخاطب بتواند از آموزش لذت ببرد.
فراگیری زبان با فیلم
مهم‌ترین مزیت رقابتی شما در این بازار شلوغ آموزش زبان چه‌چیزی بوده است؟
با توجه به این‌که آموزش ما از طریق اپلیکیشن است، هزینه‌ها به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابند. همین‌طور ویلرنو فضای جذابی دارد و کاربر، خود را در محیط واقعی، کنار افراد انگلیسی زبان تصور می‌کند، با اصطلاحات جذاب آشنا می‌شود و مسائل به‌روز را خارج از شیوه‌های کلیشه‌ای یاد می‌گیرد.
ما بسیاری از اپلیکیشن‌های آموزش زبان را بررسی کردیم؛ در ایران این سبک آموزش با فیلم را کسی ارائه نداده بود. در خارج از کشور هم تعداد بسیار محدودی بود که کاربران می‌بایست هزینه‌ها را به صورت دلاری پرداخت می کردند.
این برای ما یک مزیت است که کاربر ایرانی بتواند به راحتی از ویلرنو استفاده کند. ضمن این‌که ما ویژگی‌هایی به این اپلیکیشن اضافه کردیم تا بتوانیم آن را به زبان‌های دیگر گسترش دهیم و آموزش را در اختیار افراد غیر از فارسی زبان هم قرار دهیم.
مزیت دیگر ویلرنو این است که کاربران از طریق فیلم و قرار گرفتن در محیط کاربری آموزش می‌بینند.
انتظار برای جذب سرمایه
چه چالش‌هایی در مسیر رشد استارتاپ خود داشتید؟
در همان مراحلی که درگیر بستن قرارداد با شتاب‌دهنده تریگ‌آپ بودیم، یکی از کوفاندرها از تیم جدا شد و این اولین شوکی بود که به ما وارد شد. البته در نهایت خیلی سریع جایگزینی انجام شد و از این مشکل عبور کردیم.
چالش بعدی ما زمانی بود که mvp خود را تولید کرده بودیم و باید ۴۰ میلیون سرمایه اولیه را مدیریت می‌کردیم تا به مرحله بعدی جذب سرمایه برسیم. بزرگترین چالش تیم‌های استارتاپی زمانی است که سرمایه اولیه‌ی شتاب‌دهی به اتمام رسیده و تیم باید منتظر مرحله‌ی بعدی جذب سرمایه باشد.
اشاره کردید ابتدای کار یکی از کوفاندرها مجموعه را ترک کرد، چطور با این چالش روبه‌رو شدید؟
ما کار را ۳ نفره شروع کردیم و به مرحله شتاب‌دهی که رسیدیم یک نفرمان را از دست دادیم. تمام تلاش خود را کردیم تا سریع فرد دیگری را جایگزین کنیم. دوباره که مرحله شتاب‌دهی رسیدیم یک نفر دیگر که مدیرفنی ما بود را از دست دادیم و از کوفاندر‌های اولیه فقط من مانده بودم.
شکرخدا جایگزینی مهره‌ها خیلی سریع اتفاق افتاد و با تمام جابه‌جایی‌ها و تغییرهای زیاد، کار روی روال انجام شد. بعد از آن هم تغییر دیگری نداشتیم. این جایگزینی نیز حاصل تربیت افراد در تیم بود.
با‌توجه به ایراد‌های زیادی که از جهت مقیاس‌پذیر نبودن به بحث آموزش می‌گیرند، شما چطور با این مسئله کنار آمدید؟
ما متوجه شدیم در قالب پلتفرم می‌توانیم کاملا مقیاس‌پذیر باشیم. در این مدل چون مدرس‌ها می‌توانند آموزش‌های خود را آپلود کنند، از طرف خودشان مورد استقبال قرار می‌گیرد و از طرفی هم کاربران برای دریافت آموزش و فیلم‌ها حق انتخاب دارند، در‌نتیجه این موارد پلتفرم ویلرنو را کاملا مقیاس‌پذیر می‌کنند.
راجع به بیزینس‌مدل خود کمی توضیح می‌دهید؟
ما برای شروع با توجه به حجم بالای اپلیکیشن‌های زبان، مجبور شدیم برنامه‌های رایگان زیادی برای کاربران قرار دهیم تا بتوانیم به جذب کاربر برسیم. در مرحله‌ی بعدی که توانستیم تقریبا ۲۰ هزار کاربر به‌دست آوریم، بحث درآمدزایی را مطرح کردیم. فروشمان را به صورت پکیج‌های مختلف و اشتراک‌های ماهیانه ارائه کردیم. در همان اوایل که سرمایه‌ي لازم را داشتیم از طریق اینفلوئنسر مارکتینگ هم مقدار خوبی درآمدزایی کردیم.
چالش‌های ورود به آموزش و پرورش
قصد ندارید با خود آموزش و پرورش یا مراکز دولتی قرارداد داشته باشید و با آن‌ها کار کنید؟
تلاش‌های زیادی داشتیم ولی با توجه به این‌که پایه‌ی کار ما فیلم است ورود به آموزش پرورش بسیار سخت و تقریبا نشدنی بود. ما سعی کردیم موارد اخلاقی فیلم‌ها کاملا در چهار‌چوبی باشد که کسی نتواند خرده بگیرد. فیلم‌ها را بر اساس استانداردهای اخلاقی و آموزشی در نظر گرفتیم، ولی باز‌هم موفق نشدیم. در‌نتیجه تصمیم گرفتیم به صورت مکمل آموزشی وارد آموزشگاه‌ها شویم که متاسفانه در همان اوایل شروع مارکتینگ، آموزشگاه‌ها با همه‌گیری کرونا تعطیل شدند. در حال حاضر با شروع کار دوباره‌ی آموزشگاه‌ها می‌توانیم به صورت مکمل آموزشی وارد بخش جدیدی از کارمان شویم.
وضعیت فعلی ویلرنو چگونه است؟ چشم‌انداز ۱۰ ساله‌ای که برای آن دارید چیست؟
تا به‌حال بیش از ۵۰ هزار کاربر با اپلیکیشن ویلرنو کار کرده‌اند. ما از آموزش زبان انگلیسی شروع کردیم و قصد داریم زبان‌های دیگر را هم به آن اضافه کنیم. در مرحله‌ی بعدی هم علاوه بر بخش عمومی، وارد بخش تخصصی زبان‌های مختلف می‌شویم. بعد از آن می‌خواهیم هرجا که توانستیم مباحث آموزشی را به صورت جذاب از طریق فیلم و گیمیفیکیشن ارائه کنیم.
۱۰ سال دیگر ویلرنو قرار است مرحله به مرحله این آموزش‌ها را تکمیل کند و جذابیت آموزش را به کاربر ارائه دهد.
خودمحوری از دلایل بزرگ شکست استارتاپ‌ها
بزرگترین اشتباهاتی که انجام دادید از نگاه یک مدیرعامل استارتاپ در این چندسال چه چیزهایی بوده است؟
اوایل من با این روش پیش می‌رفتم که کار را جلو می‌بردم و اطلاعی به تیم نمی‌دادم؛ که بعد از مدتی بازخورد بسیار منفی از سمت تیم گرفتم. در‌حال حاضر حتی برای کوچکترین تصمیم‌هایی که به مجموعه برمی‌گردد، جلسه می‌گذاریم و با یک‌دیگر تصمیم می‌گیریم. خودمحوری و جلو بردن تنهایی کارها انگیزه‌ی تیم را پایین می‌آورد.
نکته مهم دیگر بحث بودجه و بودجه‌بندی می‌باشد. در مجموعه‌ی قبلی که در آن مشغول بودم،کار را با بودجه‌ی زیاد پیش می‌بردم و دغدغه‌ای نداشتم؛ ولی حالا می‌بایست با ۴۰ میلیون کار را مدیریت می‌کردم. این مسئله و چالش‌های آن باعث شد روی هزینه‌ها، مدیریت بهتری داشته باشم.
تیم ویلرنو
اعضای تیم خود را معرفی می‌کنید؟
ما ۵ نفر هستیم و یک راهبر داریم. بنده به عنوان مدیر اجرایی، آقای رزقی مدیر فنی، آقای رستمی برنامه‌نویس اندروید، آقای مویدی مدیر‌محصول، خانم جوادی مدیر‌محتوا و آقای فرزان فلاحت راهبر تیم هستند.
اهل کتاب هستید؟ اگر کتاب خوبی مطالعه کردید معرفی کنید.
بیشتر در بحث‌های استارتاپی و مدیریتی مطالعه دارم. کتاب تست مامان را پیشنهاد می‌دهم البته این را ذکر کنم نکاتی که در وب موجود است، مطالب چکیده و خلاصه‌تری ارائه می‌دهد.
جذب سرمایه و آشنایی با ۱۰۰استارتاپ
برای جذب سرمایه چه اقداماتی انجام دادید؟
برای شروع در سال 98 با شتاب‌دهنده تریگ‌آپ شروع کردیم. طرح ویلرنو توسط این شتاب‌دهنده پذیرفته شد و ما در تریگ‌آپ مستقر شدیم. در این مرحله آموزش‌هایی که توسط شتاب‌دهنده‌ها برگزار می‌شود بسیار کمک کننده هستند.
چه کارگاه‌هایی توسط شتاب‌دهنده‌ها برای استارتاپ‌ها برگزار می‌شود؟
کارگاه‌های روان‌شناسی برای شناخت هم‌تیمی‌ها، مارکتینگ، بازاریابی، تحقیقات بازار، مراحل جذب سرمایه و حتی کارگاه‌های مرتبط با بحث‌های حقوقی و انواع قراردادها.
چطور با ۱۰۰ استارتاپ آشنا شدید؟
بعد از رویداد دمودی تریگ‌آپ با ۱۰۰استارتاپ آشنا شدیم، طرح خود را مطرح کردیم و مراحل اولیه انجام شد. برای راند بعدی ما مجبور شدیم برنامه‌های خود را بازنویسی کرده تا ظرفیت لازم را پیدا کنیم؛ در همین مدت چند قابلیت جدید هم به ویلرنو اضافه کردیم. در نهایت سال ۹۹ موفق به جذب سرمایه از ۱۰۰استارتاپ شدیم.
مجموعه‌های حصین همراه، خانه نوآوری، ثروت ستارگان و شناسا مجموعه‌هایی بودند که هر‌یک بخشی از سرمایه‌ی ما را تامین کردند.
رویداد سرمایه‌گذاری و روند داوری برای شما چطور بود؟
تصور ما از مرحله‌ی داوری ۱۰۰استارتاپ این بود که داوران صرفا به ما امتیاز می‌دهند و وارد پروسه‌ی انتخاب تیم‌ها می‌شوند. ولی به‌خاطر دارم ۲ نفر از داورها حتی به ما ایده می‌دادند که چه اقداماتی می‌توانیم در مرحله بعدی برای بهتر شدن انجام دهیم. این پیشنهادها باعث اضافه شدن ویژگی فیلمو‌لرن به سایت ویلرنو شد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
اگر نقد و پیشنهادی برای ۱۰۰استارتاپ دارید بفرمایید.
مجموعه ۱۰۰ استارتاپ مجموعه‌ای جوان و پر‌تلاش است. مشکلی که ما با آن مواجه شدیم این بود، زمانی که جذب سرمایه را انجام دادیم، یکی از سرمایه‌گذاران از مسئولیت خود شانه خالی کرد و همین باعث شد دریافت سرمایه مدتی به تعویق بیفتد. پیشنهاد ما برای چنین اتفاقاتی این است، افرادی که تعهد به سرمایه‌گذاری می‌دهند ضمانت‌هایی نیز ارائه کنند تا دیگر اتفاقاتی از این قبیل برای استارتاپ‌ها نیفتد.
