مالکیت فکری به حقوقی گفته میشود که به صاحبان آن حق بهرهوری از فعالیتهای فکری و ابتکاری انسان را میدهد؛ ارزش اقتصادی و قابلیت دادوستد دارد ولی موضوع آن شیء معین مادی نیست.
اختراعات، آثار هنری، نمادها، نام و تصاویر مورد استفاده در تجارت و تمام داراییهای نامشهودی که با استفاده از قدرت ذهن پدید میآید را میتوان در قالب داراییهای فکری تعریف نمود.
استارتآپها در مسیر پیشرفت خود به ویژه مراحل اولیه توسعه، با چالشهای متعددی مواجه هستند؛ از جمله تشکیل تیم، تولید و توسعه محصول، افزایش سرمایه و…. علاوهبر چالشهای ذکر شده، موضوع مالکیت فکری نیز برای محافظت از استارتآپ مطرح است. موضوعی که بسیاری از کسبوکارها از آن غفلت میکنند و ممکن است به شکست آنها یا از دست دادن هزینهی زیادی منجر شود.
مالکیت فکری در استارتآپها اهمیت بسیار بیشتری نسبت به کسبوکارهای دیگر دارد؛ به این علت که مبنای استارتآپها، ایده آنهاست که در صورت افشا، سرمایه آنها از بین میرود و با شکست مواجه خواهند شد.
انواع مالکیت فکری
پتنت (Patent)
به حق انحصاری برای بهرهبرداری از اختراع، که میتواند یک مشکل را با محصول یا فرآیندی جدید حل کند، پتنت میگویند. پتنت برای حفاظت از کسبوکار در برابر رقبا و جلوگیری از خطر نقض پتنت رقبا است.
نشانهای تجاری (Trade Secret)
استفاده از یک علامت یا نشانه برای شناسایی محصول یا خدمات شما توسط مصرفکننده و جلب اعتماد آنها ضروری است.
کپی رایت (Copyright)
کپی رایت نوعی مالکیت فکری با هدف حفاظت از آثار ادبی و هنری، کتاب، تابلوهای نقاشی، فیلم و موسیقی و … میباشد. این نوع، نیاز به ثبت برای برخورداری از حقوق مرتبط را ندارد و پس از انتشار محصول مرتبط، این حقوق برای صاحب اثر قابل استفاده است.