مشكات اسدی، مدیر عامل گروه کسب‌وکارهای نوین آن است. ایشان همچنین يكی از بانوان فعال در زمينه‌ی کارآفرینی زنان است و تجربيات زيادی را در اين عرصه كسب كرده است. در این مصاحبه به گفت‌وگو درباره حوزه‌ی دیجیتال و چالش‌های بازیگران سنتی و استارتاپ‌ها پرداختیم.
حوزه‌ی دیجیتال چه چالش‌هایی دارد و چه راه‌حل‌هایی برای آن پیشنهاد می‌کنید؟
با توجه به روندی که در اکوسیستم استارتاپی ایران در حال شکل‌گیری است، ورود به حوزه‌ی دیجیتال برای بازیگران حوزه اقتصاد سنتی، جذاب شده است. رشد و تحول حوزه‌ی فناوری اطلاعات، برای businessmans جالب است؛ ولی سرمایهگذارها جهت ارتباط با حوزه‌های استارتاپی، برای ورود به این فضا، مقداری چالش دارند. به نظر می‌رسد این چالش از سمت فرشتگان کسب‌وکار یا بازیگران اقتصاد سنتی است که این حوزه را نمی‌شناسند و ممکن است متوجه نوآوری یا ویژگی‌های خاص استارتاپ‌ها نشوند. با توجه به رشد اکوسیستم استارتاپی، توصیه من به استارتاپ‌ها و جوانانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، شناخت بازیگران این حوزه است. قانع کردن این افراد، جهت سرمایه‌گذاری روی ایده یا کسب‌وکار، نیازمند مهارت‌های متفاوتی نسبت به قانع کردن یک سرمایه‌گذار خطرپذیر است. در آخر برای برقراری یک ارتباط درست، هم بازیگران حوزه‌ی اقتصاد سنتی و هم استارتاپ‌ها، باید مهارت‌های جدیدی را یاد بگیرند.
کنترل گری بازیگران سنتی نسبت به استارت‌آپ‌ها را چطور می‌توان حل کرد؟
من قبل از وارد شدن به این حوزه، فکر می‌کردم این پیچیدگی و عدم انعطاف از طرف بازیگر سنتی است. طبق تجربه‌ای که من به‌دست آوردم، اینطور است که بازیگر سنتی به دلیل تجربیاتی که در حوزه‌ی مالی و سرمایه‌گذاری دارد، برای تغییر انعطاف بیشتری نسبت به بازیگر جدید دارد. به هر حال هر شخص نسبت به سرمایه‌ی خود حساسیت‌هایی دارد. هم سرمایه‌گذاران خطرپذیر و هم افرادی که در حوزه‌ی اقتصاد سنتی فعالیت می‌کنند، این حساسیت را دارند. در سال‌های اخیر، با توجه به تحولاتی که در نهاد حاکمیت اتفاق افتاده، بازیگران حوزه‌ی اقتصاد سنتی ایران، تعامل خود با حاکمیت را حفظ کرده‌اند. به نظر من بازیگران سنتی گزینه‌های مناسبی برای استارتاپ‌هایی هستند که در حوزه‌ی رگولاتوری دچار مشکل می‌شوند. بزرگ‌ترین مانع استارتاپ‌هایی که وارد یک حوزه‌ی جدید می‌شوند، مراوده کردن با حاکمیت است. بازیگران اقتصاد سنتی، سال‌ها در حوزه‌ی تخصصی خود از ابزارهای مختلف استفاده کردند، مراوده با آن‌ها را خیلی خوب یاد گرفته‌اند و سرمایه اجتماعی بالایی برای ارتباط با حاکمیت دارند.
یک استارت‌آپ خوب از نظر شما چه ویژگی‌هایی دارد؟
صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر ما زیرمجموعه یک هلدینگ است که چندین شرکت بورسی دارد. وقتی شما یک یا چند شرکت بورسی دارید، باید تمام قوانین و استانداردهای شفافیت تا پایین‌ترین لایه‌‌ها نیز رعایت شود. به عنوان زیرمجموعه‌ی این هلدینگ، سرمایه‌گذاری روی تیم‌هایی برای من جذاب است که علاوه‌بر دانش و خلاقیت، پذیرای نظم و استانداردهای مختلف در حوزه‌ی اقتصاد دیجیتال باشند. بعضی استارتاپ‌ها معتقدند که بازیگران حوزه‌ی اقتصاد سنتی بسیار کنترل‌گرند؛ از نظر من آن‌ها لزوما کنترل‌گر نیستند، بلکه استانداردهای حوزه‌ی اقتصاد را پذیرفته‌اند. در نهایت علاوه‌بر نوآوری و محصول یک تیم، انعطاف آن‌ها برای پذیرش استاندارد و discipline (انضباط) نیز برای ما بسیار حائز اهمیت است.
بازیگران نقش سنتی، هنگام کار با یک استارتاپ، درگیر چه ریسک‌هایی هستند؟
این حوزه به دلیل جدید بودن، ریسک‌های زیادی دارد. تقریبا تمام فعالین حوزه‌ی اقتصاد سنتی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری خود را دارند؛ ولی با آن قوانین و صندوق‌ها نمی‌توانند در حوزه‌ی استارتاپی فعالیت داشته باشند. چالش اصلی که ما با بازیگران حوزه‌ی اقتصاد سنتی داریم این است که باید سطح ریسک خود را بالا ببرند. این حوزه بسیار ویژه است و استارتاپ‌ها باید انعطاف خود را برای یادگیری و discipline (انضباط) کسب‌وکار، علاوه‌بر نوآوری در ایده، بالا ببرند.
جمع‌بندی
بازیگران حوزه‌ی اقتصاد سنتی به حوزه‌ی دیجیتال علاقه‌ی زیادی پیدا کرده‌اند. این بازیگران به همراه خود مزایا و معایبی دارند. چالش‌هایی برای ارتباط سرمایهگذارها و استارت‌آپ‌ها وجود دارد که بیشتر از سمت همان بازیگران اقتصاد سنتی نشات می‌گیرد. از مزایای آن‌ها نیز به حل مشکل استارت‌آپ‌ها جهت مراوده با حاکمیت با توجه به تجربه‌ای که طی سال‌ها به‌دست آوردند می‌توان اشاره کرد.
